Het is volop zomer en in deze periode van het jaar kunnen ijsjes natuurlijk niet ontbreken. Maar wat is eigenlijk het verschil tussen het Italiaanse gelato en roomijs? En hoe en wanneer is ijs ontstaan? Lees hier verder voor leuke weetjes over ijs!
Wist je dat…
– … Het woord ‘gelato’, waarmee het ambachtelijke Italiaanse ijs wordt bedoeld, in het Italiaans ook letterlijk ‘bevriezen’ betekent? Als je bijvoorbeeld wil zeggen dat het meer is bevroren, zeg je in het Italiaans: “Il lago è gelato”.
– … Het verhaal gaat dat de bekende ontdekkingsreiziger Marco Polo het recept voor de voorloper van het hedendaagse ijs tijdens één van zijn reizen heeft meegenomen naar Italië? In de 13e eeuw vertrok hij naar China en kwam daar in aanraking met een mengsel van ijs en siroop. Chinezen waren erachter gekomen dat het vriespunt daalde als zout en water met elkaar werden gemengd. In een pot, die in het ijs met zout stond, werd fruitsap of honing met sneeuw gedaan. Dit bevroor en de eerste sorbet was geboren!
– … IJs vroeger alleen bedoeld was voor de adel? Nadat Marco Polo het ijs namelijk in Europa had geïntroduceerd, kwam het al snel terecht in Frankrijk. De Franse koningin Catharina de’ Medici, die van origine uit Italië kwam, liet ijs serveren tijdens haar huwelijk met Hendrik II van Frankrijk in 1530. Omdat haar trouwerij maar liefst een maand duurde, moest de chefkok alles uit de kast halen om steeds weer met een nieuwe smaak tevoorschijn te komen. Er waren tenslotte alleen koninklijke gasten uitgenodigd.
– … Er ontelbaar veel ijssmaken bestaan? IJsmakers lijken nooit te stoppen met het bedenken van nieuwe smaken. Toch zitten er soms ietwat vreemde tussen, zoals ijs met de smaak van haring, Red Bull, drop, bacon, bier, paardenvlees, blauwe kaas, pizza en nog veel meer!
– … Je gemiddeld 50 keer moet likken voordat je één bolletje van een bolletjesijsje op hebt?
– … Er speciale gelato festivals bestaan? Deze zomer werd er voor het eerst een gelato festival georganiseerd in Nederland. Omdat het zo’n succes was, keert het festival zeer waarschijnlijk in juli 2016 terug in ons land! Oorspronkelijk komt het gelato festival natuurlijk uit – hoe kan het ook anders – Italië. ’s Zomers kunnen ijsliefhebbers in de grote Italiaanse steden, zoals Florence, Milaan en Rome, gelato festivals bezoeken.
– … De eerste ijssalon in 1670 in Parijs werd geopend? Het bestaat nog steeds! Hoewel Procope nu een restaurant is, kun je er nog steeds een ijsje bestellen.
– … Ben Cohen, de ijsmaker van Ben en Jerry’s, opmerkelijk genoeg een reukstoornis heeft? Daarnaast is ook zijn smaakvermogen verminderd. Om dit te compenseren, voegde hij stukjes fruit en chocolade toe aan het ijs. En laat Ben & Jerry’s daar nu juist bekend om zijn geworden!
– … Het meervoud van gelato gelati is? Je zegt in Italië dus: uno gelato, due gelati.
– … Er wel degelijk een verschil is tussen roomijs en gelato? Simpel gezegd maken het percentage vet, de luchtigheid en de temperatuur waarop het geserveerd wordt, het verschil. Om te beginnen hebben deze twee soorten ijs een heel ander vetpercentage. Roomijs bevat tenminste 10% vet, terwijl het vetpercentage van gelato tussen de 4 en 9 zit. Dat komt met name omdat er in gelato veel minder slagroom zit dan in roomijs.
Een ander belangrijk verschil is dat gelato veel warmer bewaard en geserveerd wordt dan roomijs. Voor gelato ligt het aantal graden Celsius op ongeveer -13, terwijl dat bij roomijs zo’n 7 graden kouder is. Omdat je tong niet gelijk bevriest bij het eten van gelato, proef je het veel beter en vinden de meeste mensen het lekkerder.
– … Er wereldwijd per jaar ongeveer 1 miljard Magnums worden verkocht? In Nederland eten we er in een jaar maar liefst 55 miljoen! Als je al deze ijsjes naast elkaar legt, kun je daarmee 3,5 keer de wereld rondleggen.
